بررسی کارایی روش اخلال در جفتگیري براي کنترل کرم خراط در باغات گردوي کشور توسط ZEUTEC

خانم مهندس فاطمه شفقی

Zeuzera pyrina  كرم خراط مهمترین آفت گردو در کشور ما محسوب میشود. این آفت علاوه بر ، گردو به درختان مثمر و غیر مثمر دیگري نیز خسارت میزند که درختان دانه دار سیب، گلابی و به از آن جمله اند. در این تحقیق، کارایی روش اخلال در جفتگیري براي کنترل خسارت کرم خراط با استفاده از محصول تجاري ZEUTEC (ساخت شرکت  Sociedad   Espanola de Desarrollos Quimicod  در دو استان آذربایجان شرقی و قزوین در سال 1394 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در 5 کرت به عنوان اخلال در جفتگیري و 5 کرت شاهد (بدون هیچ روش کنترل کرم خراط هر کرت به مساحت حدود یک هکتار با درختان غالب گردو، انجام شد. قبل از ظهور نخستین پروانه کرم خراط در هر هکتار 300عدد پخش کننده فرومون جنسی، به درختان موجود در کرتهاي مربوطه نصب گردیدند. در هر کرت سه تله فرومونی براي بررسی اخلال در جهت یابی پروانه هاي نر و بررسی دوام پخش کننده هاي فرمون جنسی کرم خراط قرار داده شد. همچنین، در آخر تابستان نسبت به شمارش سوراخهاي لاروي بر روي 8 شاخه همان سال از 15 اصله درخت گردو در مرکز هر کرت اقدام گردید و میانگین هاي تعداد این سوراخها بر روي هر شاخه براي بررسی کارایی روش اخلال در جفتگیري در کنترل خسارت آفت با استفاده از t-test  مورد مقایسه قرار گرفتند. تله هاي فرومونی در قطعات آزمایشی که در آنها روش اخلال در جفتگیري انجام شده بود در هر دو استان اجراي تحقیق هیچ پروانه کرم خراطی را در طول مدت آزمایش شکارنکردند در حالی که تله هاي نصب شده در کرتهاي شاهد حشرات کامل آفت را شکار کردند. این مطلب موید موفقیت اخلال در جفتگیري حشرات کامل آفت با این محصولات و با تعداد پخش کننده هاي به کاررفته در قطعات آزمایشی بود. میانگین تعداد سوراخ هاي لاروي بر روي شاخه هاي یک ساله درختان گردو در آنها انجام شده بود و در قطعاتی که روش اخلال در جفتگیري به وسیله محصول ZEUTEC   و شاهد در استان قزوين 1.693±0.169  و  4.39±0.232وآذربايجان شرقي 1.696±0.134 و0.037± 0.174 به دست آمد که در هر دو استان، تفاوت معنی دار در سطح 1% داشتند. میانگین تعداد سوراخ هاي لاروي بر روي شاخه هاي یک ساله در قطعاتی که روش اخلال در جفتگیري در آنها انجام شده بود در هر دو محل اجراي تحقیق به طور معنی دار کمتر از قطعات شاهد بود که نشان دهنده کارایی روش اخلال در جفتگیري به وسیله این محصول در کنترل خسارت کرم خراط در شرایط محل هاي اجراي تحقیق بود.